Nieuws
It giet oan!
Zo. Dat is een binnenkomer. Inderdaad, de eerste circulaire aanbesteding van openbare verlichting is een feit. Overheden stellen steeds hogere eisen in het kader van circulariteit binnen aanbestedingen om de Nederlandse economie in 2050 volledig circulair te maken. Bij de vervanging van de openbare verlichting in Dantumadiel en Noardeast-Fryslân zien we dat het kan. Hoe? Dat lees je hieronder.
Aanbesteden buiten de gebaande paden
CLAFIS heeft de gemeenten Dantumadiel en Noardeast-Fryslân begeleid bij de aanbesteding van de vervanging van openbare verlichting. Het werd geen gewone aanbesteding, maar één met uitdagende, kwalitatieve doelen in plaats van uitsluitend de laagste prijs. Precies wat de vooruitstrevende gemeenten voor ogen hadden.
Richard Boerop, verantwoordelijk voor de begeleiding door CLAFIS: “Als de opdrachtgever méér wil dan de laagste prijs, dan wordt het aanbestedingsproces al snel complex. We zien nogal wat aanbestedingen stranden omdat men vastloopt in de beoordeling. Eerlijk is eerlijk, dat is ons ook overkomen, maar al doende leert men.”
Waarom gebeurt dat? Soms omdat de aanbesteder te veel een bepaalde richting op stuurt. Voor inschrijvers is dat kennelijk een signaal om zoveel mogelijk geitenpaadjes op te zoeken. Boerop: “Vaak zien we dat aanbesteders wel zeggen dat er op kwalitatieve doelen wordt beoordeeld, maar speelt de prijs uiteindelijk toch de hoofdrol. Dan kan je het de inschrijvers niet kwalijk nemen dat ze zich richten op de laagst mogelijke prijs, ten koste van sommige kwalitatieve uitgangspunten. Bottomline: Je krijgt wat je vraagt.”
Circulariteit waarderen in beoordeling fabrikanten
Dantumadiel en Noardeast-Fryslân hebben een andere route gekozen. Arjen van der Leest, projectleider namens beide gemeenten, zegt daarover: “Wij werken voor de gemeenschap en bij alles wat we doen proberen we te investeren in de toekomst van die gemeenschap. Dat is onze verantwoordelijkheid.” Verduurzaming en comfort voor de inwoners stonden daarom bovenaan het wensenlijstje. Gesteund door beide verantwoordelijke wethouders, Kees Wielstra en Pieter Braaksma, heeft het aanbestedingsteam daarom zijn nek uitgestoken en een unieke aanbesteding in de markt gezet.
Boerop: “Wat deze aanbesteding uniek maakt is dat we gewoon gevraagd hebben om circulaire producten aan te bieden en dat ook waarderen in de beoordeling. Fabrikanten van verlichtingsarmaturen investeren al heel veel in verduurzaming en er ligt een verantwoordelijkheid bij de aanbesteder om die investeringen te kunnen laten renderen. Dat is precies wat we hier hebben gedaan en de fabrikanten hebben op hun beurt een grote stap gezet door het ook daadwerkelijk te gaan doen. Tenminste 80% van de materialen wordt hergebruikt in de eigen productieketen.”
De inwoner kiest
De wethouders hebben gevraagd om ook de inwoners bij de vervanging te betrekken via een participatieproces. De burgers krijgen een keuze uit verschillende verlichtingsarmaturen. Zij bepalen uiteindelijk welk armatuur wordt toegepast. Dat is voor de fabrikanten nog een spannende fase.
Het participatieproces wordt vormgegeven door de aannemer die de aanbesteding gewonnen heeft, SWARCO Mobility Nederland. Bert Werkhoven van SWARCO: “Naast het circulaire aspect maakt het participatieproces dit project extra uniek. We steken veel werk in het informeren van de inwoners waarmee de hele gemeenschap bij dit project betrokken wordt.”
SWARCO geeft met deze invulling blijk van het partnerschap dat de gemeenten zochten in een aannemer. En uiteindelijk maken SWARCO en de armatuurfabrikanten de circulaire toekomst realiteit. Van der Leest: “als je de stap niet zet, wordt het nooit wat. We hopen dat we hiermee iets in gang hebben gezet.” En dat is een voorbeeld voor andere gemeenten.
Meer weten? Neem contact op met projectmanager verlichting Richard Boerop. 0642748374 of r.boerop@clafis.com
Opdrachtgevers:
Gemeente Dantumadiel, Damwoude
Gemeente Noardeast-Fryslan, Dokkum
Aanbestedingsbegeleiding:
CLAFIS Ingenieus, Heerenveen
Aannemer:
SWARCO Mobility Nederland B.V., Amersfoort en Zwolle
Producenten verlichtingsarmaturen:
Lightronics B.V., Waalwijk
Lightwell B.V., Amsterdam
Orange Lighting BV, Enschede
Prolumia, Barendrecht
Signify Netherlands B.V., Eindhoven