Slimmer worden op gebied van verlichting

Al die initiatieven, aandacht en projecten zijn een teken dat de urgentie om lichtvervuiling aan te pakken hoog is. Dat is ook zo, getuige de problemen bij insecten en andere dieren. Het is ons duidelijk dat we een stap te ver gegaan zijn met licht in de openbare ruimte.

Dat er geen mogelijkheden zijn om dit aan te pakken, is niet correct. De omgevingswet en lokale bepalingen in gemeenten geven samen met de Richtlijn Lichthinder genoeg munitie om er wat aan te doen. Handhaving en kennis zijn hier de sleutelwoorden. Handhaving door omgevingsdiensten en kennis bij gebruikers en opdrachtgevers.

Want waar een leverancier van LED-sportveldverlichting er nu nog mee weg komt om een halve woonwijk met ontoelaatbare lichthinder op te zadelen, is dat niet meer zo wanneer mensen het probleem herkennen, weten bij wie ze moeten aankloppen en dat handhavers weten hoe ze actie moeten ondernemen. Er zijn genoeg professionele lichtontwerpers die een lichthindertoets kunnen uitvoeren, bruikbare munitie voor succesvolle handhaving.

Foute sportveldverlichting, LED-reclameschermen en verlichte reclames midden in de nacht, het zijn allemaal excessen die iedereen wel herkent. Maar hoe zit het met de gewone straatverlichting en verlichting van bedrijfsterreinen? Wij zijn toch het meest verlichte land van de wereld?

Lees alles over onze expertise Openbare Verlichting.

Waar mensen zijn, is licht

Een kleine nuance: de verlichtingssterkte van Nederlandse openbare verlichting zit meestal aan de onderkant van de richtlijnen, dus zeker niet heel veel licht. Maar Nederland is wel sterk verstedelijkt, we hebben niet veel echt donkere gebieden, zoals andere grote Europese landen dat wel hebben. Bij ons wonen bijna overal mensen en staat ook bijna overal licht. Dat het Dark Sky Park Lauwersmeer er gekomen is, is in deze omstandigheden dan ook een grote prestatie.

Een voorbeeld van veelvoorkomende lichthinder rond voetbalvelden

Niet alleen staan er veel lichtmasten in Nederland, er worden ook relatief veel armaturen toegepast met een diffuse uitstraling. Ondanks de lage verlichtingssterktes is dat een belangrijke bron van lichtvervuiling, zeker in combinatie met fluorescentielampen of LEDs met veel blauw licht. Per armatuur is het aandeel in lichtvervuiling misschien laag, maar al die verlichtingsarmaturen bij elkaar maken dat je bijna nergens in Nederland de Melkweg nog kan zien.

In actie

Een actieplan is nodig! Actie van lichtprofessionals, samen met overheden, brancheorganisaties, zoals OVLNL en NSVV, leveranciers en beheerders. We hebben kennisverbreding en bewustwording nodig, uitfaseren van producten en systemen met te veel lichtvervuiling, toepassen van lagere kleurtemperaturen en beschikbaarheid van robuuste en goedkope technologie om licht dynamisch te kunnen dimmen (geen mensen, geen licht).